Wat gaat er mogelijk veranderen?
1. Vrijstelling voor kleine importeurs
Op dit moment bestaat er een vrijstelling voor de zogenoemde de minimis zendingen. Dit zijn zendingen met een intrinsieke waarde tot EUR 150. De Europese Commissie heeft onderkend dat deze drempel te laag is vastgesteld, omdat veel kleinere bedrijven daardoor alsnog onder de verplichtingen van CBAM vallen. De Europese Commissie heeft daarom voorgesteld om bedrijven die minder dan 50 ton (gewicht) CBAM-goederen per jaar importeren, volledig vrij te stellen van de CBAM-verplichtingen. Naar verwachting valt zo’n 90% van de importeurs onder deze drempel, terwijl ruim 99% van de emissies alsnog wordt afgedekt.
In afwachting van de definitieve besluitvorming heeft de NEa alvast besloten dat importeurs die jaarlijks minder dan 50 ton (gewicht) CBAM-goederen in 2025 geen rapportages meer hoeven in te dienen. Daarnaast mogen importeurs die meer dan 50 ton CBAM-goederen invoeren nu al standaardwaarden toepassen, zonder dat zij dit nog extra hoeven te motiveren.
2. Minder complexe monitoring
Uit de huidige CBAM-wetgeving blijkt dat van elke importeur wordt verwacht dat zij emissies laat monitoren voor elke productiehandeling van CBAM-goederen. Deze monitoringplicht wordt met het voorstel beperkt tot de emissies die vrijkomen tijdens de productie van de grondstoffen. Emissies uit latere bewerkingen hoeven dan niet mee te worden gerekend. Daarnaast mogen bedrijven vaker standaardwaarden gebruiken. Bij het gebruik van standaard waarden is – in tegenstelling tot het gebruik van daadwerkelijke emissies – geen externe verificatie meer vereist.
3. Standaardkorting voor buitenlandse CO₂-heffingen
Importeurs mogen tijdens de definitieve periode – vanaf 1 januari 2026 – het aantal in te leveren CBAM-certificaten verlagen met de reeds betaalde koolstof prijzen in het land van herkomst. De Europese Commissie onderkent dat die berekening complex kan zijn. De Europese Commissie gaat daarom standaardwaarden vaststellen voor de reeds betaalde koolstofprijzen. Importeurs hoeven daarom, als het voorstel ongewijzigd in werking treedt, niet meer in alle gevallen zelf te berekenen hoeveel CO₂-heffing in het land van herkomst is betaald.
4. Veranderingen in verplichting tot aankoop certificaten
De momenteel geldende CBAM-wetgeving vraagt vanaf 1 januari 2026 van importeurs dat zij uiterlijk op 31 mei van elk opvolgend jaar de CBAM-aangifte indienen en de bijbehorende certificaten inleveren. Uit het nieuwe voorstel blijkt dat beide verplichtingen verschoven wordt naar 31 augustus. Hiermee beoogt de Europese Commissie de importeurs meer tijd te geven om de CBAM-aangifte af te ronden.
Daarnaast blijkt uit de huidige CBAM-wetgeving dat importeurs per 2026 aan het einde van elk kwartaal minimaal 80% van de in dat kwartaal benodigde CBAM-certificaten beschikbaar moeten hebben in het portaal. Als het voorstel wordt aangenomen, wordt ook deze verplichting versoepeld. De Europese Commissie stelt namelijk voor om deze drempel te verlagen naar 50% per kwartaal. Bovendien zal de uitgifte van certificaten pas mogelijk worden vanaf 2027, waardoor de verplichting om aan het eind van elk kwartaal certificaten beschikbaar te hebben over het jaar 2026 nog niet geldt.
5. Mogelijkheid tot machtiging van een adviseur
In de huidige situatie kan een CBAM-rapportage uitsluitend door de importeur worden ingediend, tenzij een indirecte vertegenwoordiger is aangesteld die deze verplichting overneemt. De Europese Commissie erkent dat dit aanzienlijke administratieve lasten voor importeurs met zich meebrengt. Indien het voorstel in zijn huidige vorm wordt aangenomen, krijgen importeurs in de toekomst de mogelijkheid om een externe partij te machtigen om de CBAM-verplichtingen namens hen te vervullen. Dit hoeft niet langer een indirecte vertegenwoordiger te zijn, ook een derde partij kan hiertoe worden gemachtigd. Deze bevoegdheid omvat onder meer het indienen van de CBAM-aangifte.
6. Aanpak van ontwijking en misbruik
Naast het voorgaande heeft de Europese Commissie aangekondigd te werken aan versterkte anti-misbruikbepalingen. De Commissie zet zich actief in tegen om constructies tegen te gaan die bedoeld zijn om de CBAM-verplichtingen te ontwijken. Een voorbeeld hiervan is het kunstmatig spreiden van de invoer van CBAM-goederen over meerdere entiteiten binnen een concern. Nadere aanscherpingen van de regels op dit punt worden nog aangekondigd.
Op de hoogte blijven?
Wilt u weten wat deze aanpassingen precies betekenen voor uw situatie? Onze adviseurs volgen de ontwikkelingen op de voet en denken graag met u mee. U kunt zich ook inschrijven voor onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van de definitieve regels.