Export control

De uitvoer van militaire goederen evenals goederen voor tweeërlei gebruik is aan strenge voorwaarden onderworpen. Ook gezien diverse handelspolitieke spanningen bestaat er steeds meer aandacht voor export-controle maatregelen en sancties. Overtreding van deze regels heeft vergaande gevolgen. Niet alleen strafrechtelijke boetes, maar het Openbaar Ministerie kiest ook steeds vaker voor ‘naming & shaming’.

Maak kennis met onze specialisten

This page is also available in English. Click here for the English version.

Export controles laten zich het beste omschrijven als alle maatregelen die overheden instellen om de verspreiding en/of het gebruik van bepaalde goederen of diensten te beperken. Dit heeft meestal betrekking op nationale en internationale veiligheid, (de productie van) massavernietigingswapens en onderdrukking. Beperkende maatregelen vallen in dit kader grofweg uiteen in twee categorieën: militaire goederen en goederen voor tweeërlei gebruik (“dual-use”). Bij de eerste categorie gaat het om zuiver militair gebruik, de tweede categorie ziet op goederen of diensten die zowel een civiele als een militaire toepassing kunnen hebben. Het gaat daarbij om zowel goederen (hardware) maar ook om diensten zoals technologie, software, financiële diensten etc.

Sancties zijn door landen of landenorganisaties (zoals de VN, EU etc.) opgelegde restricties of verboden om aan bepaalde landen, organisaties en/of personen bepaalde goederen of diensten te leveren (handelsrestricties). Doel is daarbij vaak om de internationale veiligheid te beschermen maar ook om bijvoorbeeld naleving van mensenrechten af te dwingen. Een aantal concrete voorbeelden in dit kader zijn de sancties die zijn opgelegd aan Iran, Rusland en Noord-Korea. Voor een breed pallet aan goederen en diensten is het simpelweg verboden om naar deze landen te exporteren.

Uw onderneming kan met name worden geconfronteerd met de gevolgen van export controles en sancties als u goederen/diensten levert in strijd met de beperkingen. In veel gevallen dient u een export vergunning te hebben om te mogen exporteren (met name bij export controls). Heeft u die niet dan mag u ook niet exporteren. Als gezegd, bij sancties is er vaak sprake van een expliciet verbod. Het gaat daarbij dus niet alleen om goederen maar ook de export van software en technologie. De eisen zijn van toepassing op een breed geheel van sectoren (bijvoorbeeld energy, lucht- en ruimtevaart, telecommunicatie, elektronica, chemicaliën, farmaceutica, computers etc).

De gevolgen van het niet voldoen aan de eisen in dit kader zijn vergaand. Zo is een overtreding een economisch delict waar serieuze straffen (hoge geldstraffen en zelfs gevangenisstraffen) op staan. Daarnaast loopt uw supply-chain een groot risico door het ophouden van goederen bij een overtreding. Wellicht belangrijker is het risico op reputatieschade voor uw bedrijf. Handelen zonder vergunningen of met gesanctioneerde landen wordt vaak breed uitgemeten in de media met alle (commerciële gevolgen van dien).

U dient zich er dan ook bij voorkeur permanent van te vergewissen dat u voldoet aan de eisen in dit kader. Compliance dient onderdeel van de business rules/ethics binnen uw organisatie te zijn en verantwoordelijkheden dienen duidelijk te zijn belegd. Daarvoor dient u zeker te stellen dat er permanente awareness bij uw mensen is en dat het onderwerp hoog op de agenda van het senior management staat. U bereikt het beste resultaat door het hebben van gedocumenteerde procedures die voor een ieder toegankelijk zijn. Op het naleven van deze procedures dient met regelmaat een interne controle/audit te worden uitgevoerd. Wij bevelen tevens aan uw medewerkers specifiek te trainen op dit onderdeel.

Customs Knowledge heeft veel ervaring op dit gebied. Dit onderwerp is tevens een belangrijk onderdeel van de AEO compliance monitoring die wij hebben ontwikkeld in ons AEO-Control Framework.

Publicaties

Nieuwe sancties: ‘No re-export to Russia’ clausule verplicht voor bepaalde goederen

Gezien de recente verkiezingsuitslag in Rusland lijkt de sanctiewetgeving, die de handel met Rusland aan banden legt, niet snel te verdwijnen. Er zijn echter partijen die aantoonbaar profiteren van de sanctiewetgeving. Deze partijen zijn vaak gestationeerd in zogenoemde ‘uitwijklanden’. Dit zijn in de regel landen in de omgeving van Rusland, die gebruikt worden om de sancties te omzeilen.

Meer...

Sancties op Rusland, dat is altijd even opletten geblazen!

Vanwege de annexatie van de Krim en de huidige oorlog in de Oekraïne zijn, in de afgelopen jaren (de eerste sancties zijn van 2014) maar vooral ook in het afgelopen jaar, de sancties op Rusland steeds verdergaand geworden. Het is steeds moeilijker geworden om handel te doen met Russische bedrijven. Opdrachten worden ingetrokken of kunnen niet meer uitgevoerd worden, maar wat als de opdracht al is uitgevoerd en er nog een betaling binnenkomt? Kan dat dan nog wel? Of valt de betaling onder de sanctie? Ook als de opdracht zelf niet is (of was) gesanctioneerd ten tijde van het uitvoeren ervan? 

Meer...

Hoe ver reikt de verantwoordelijkheid van de logistiek dienstverlener voor de sanctiewetgeving?

Met de verregaande sancties op Rusland (en daardoor ook verhoogde aandacht hiervoor) wordt steeds duidelijker dat ‘awareness’ voor de sanctiewetgeving nodig is. Los van het feit dat bedrijven ‘compliant’ willen zijn, is het ook voor de continuïteit van het bedrijf nodig. Wanneer dit soort zaken spelen, komt een bedrijf immers snel negatief in het daglicht te staan, met alle gevolgen van dien. Dat gebeurt ook soms ten onrechte. Dat blijkt wel uit de casus die hierna wordt besproken.

Meer...
Alle publicaties in Export control

Video: Webinar Export control

Bekijk hier het webinar "Export control". Dit webinar is opgenomen op 7 maart 2023. De praktijk of de wettelijke bepalingen kunnen inmiddels zijn gewijzigd. Neem bij vragen gerust contact met ons op.