Afgifte van oorsprongsbewijzen bij uitvoer

Samen met de classificatie, bepaalt de oorsprong van een product de hoogte van het douanerecht. Maar wanneer krijgt een product nu de oorsprong van een land? Is een simpele bewerking al voldoende? Vaak niet! Integendeel, afhankelijk van het land waar de goederen vandaan komen of naartoe gaan, gelden specifieke en complexe regels. We helpen u graag om in deze brei van regels de weg te vinden en de juiste oorsprong vast te stellen.

Specifieke vraag of snel een oplossing nodig?

Oorsprong kan zowel bij invoer als bij uitvoer een rol spelen. Bij uitvoer is het van belang dat de exporteur of leverancier kan aantonen dat de goederen een bepaalde oorsprong hebben. Vaak gaat het er dan dus om dat kan worden aangetoond dat de goederen in de Europese Unie zijn gemaakt of daar voldoende zijn bewerkt.

Om de oorsprong aan te tonen kunt u een oorsprongsbewijs af laten geven door de Kamer van Koophandel. Het is echter ook mogelijk om zo’n oorsprongsbewijs zelf af te geven. Daarbij kunt u zelfs zo ver gaan dat u geen apart document meer afgeeft. In sommige gevallen volstaat een verklaring op de factuur. Dat kan echter niet in alle gevallen. Het is daarom dus van belang dat u goed beseft dat er veel regels en uitzonderingen zijn.

Praktische tips

1. Stel elke keer de oorsprong vast

Veel bedrijven hebben de vurige wens om alles te automatiseren. Dat varieert van een Excel- of Word-document tot een vergaand ERP-systeem. Herhaaldelijk zien we dat er dan een template wordt gebruikt, waarbij standaard de tekst wordt vermeld dat de goederen de oorsprong EU hebben. Maar u moet dat natuurlijk wel ook echt vaststellen. U moet ook kunnen aantonen dat wordt voldaan aan de regels. Die regels kunnen wijzigen, maar ook de feiten kunnen wel eens wijzigen. Zo komen bepaalde onderdelen of grondstoffen inmiddels wellicht niet meer uit een lidstaat van de EU, maar worden ze elders ingekocht.

Stel dus elke keer vast welke regels gelden, welke feiten van toepassing zijn en of de oorsprong EU inderdaad kan worden bewezen.

2. Geef het juiste document af

Afhankelijk van het land van bestemming, zijn er andere regels en documenten die van toepassing zijn. Het is niet zo dat er vele tientallen verschillende documenten zijn, maar als u een factuurverklaring afgeeft terwijl dit niet mogelijk is, dan is dat uiteraard niet effectief. Zo gelden soms ook bepaalde waardemaxima voor een factuurverklaring. En ook kan niet altijd een formulier EUR.1 worden gebruikt. Stel dus zorgvuldig vast welke documenten van toepassing zijn.

3. Check, check, dubbelcheck

De afgifte van een oorsprongsverklaring heeft meestal positieve gevolgen. Degene die de goederen koopt, kan een lager douanerecht claimen. Maar als later blijkt dat de oorsprong niet kan worden aangetoond, dan heeft de ontvanger een groot probleem. En u waarschijnlijk ook, want de koper van de goederen zal zich bij u melden. Controleer dus goed of het proces goed ingeregeld is.

Als u wilt, dan kunnen wij die controles uitvoeren. Wellicht is het handig om door ons een quickscan oorsprong uit te laten voeren. Met zo’n quickscan krijgt u inzicht of u het wel allemaal juist doet.

U kunt ook bij de Douane een bindende oorsprongsinlichting (BOI) aanvragen.

Veelgestelde vragen

Waarom zou ik een oorsprongsbewijs moeten afgeven?

Het oorsprongsbewijs – bijvoorbeeld een EUR.1 of een verklaring op een factuur – kan nodig zijn om de oorsprong van een product dat u verkoopt aan te tonen in een ander land. In dat andere land kan dan een lager recht worden geclaimd. Ook kan het zijn dat om andere redenen een oorsprongsbewijs wordt gevraagd. Zo willen sommige landen of afnemers alleen maar invoer van producten die in een bepaald land zijn geproduceerd.

Kan ik zomaar een verklaring op de factuur zetten over de oorsprong?

Als u een verklaring op een factuur wilt vermelden waarmee de afnemer de oorsprong kan aantonen, dan zijn daar nog wel wat voorwaarden aan verbonden. Ten eerste is een factuurverklaring niet in alle gevallen geldig, maar moet – bijvoorbeeld – een formulier EUR.1 worden opgemaakt. Als een factuurverklaring wel mogelijk is, dan moet u natuurlijk ook kunnen aantonen dat de goederen de oorsprong EU hebben. Zorg er dus voor dat u ook later – nog vele jaren erna – dit kunt aantonen.

Is er een verschil tussen de preferentiële en niet-preferentiële oorsprong?

Ook bij uitvoer bestaat het verschil in preferentiële en niet-preferentiële oorsprong. Preferentiële oorsprong is van belang wanneer een document wordt afgegeven waarmee in het land van invoer (dus buiten de EU) een lager douanerecht (ofwel preferentieel recht) wordt geclaimd. In dat geval gelden de preferentiële regels.

De niet-preferentiële oorsprong is in alle andere gevallen van belang. Het kan dan gaan om de toepassing van anti-dumpingheffingen, invoerbeperkingen of andere handelspolitieke maatregelen.

Wat is het verschil tussen een CvO en een EUR.1?

CvO is de afkorting van certificaat van oorsprong. Hoewel dit een algemene term lijkt, spreken we dan in beginsel over een certificaat dat alleen voor niet-preferentiële doeleinden kan worden gebruikt. Een CvO is echter niet voldoende als de afnemer een lager douanerecht wil claimen. Een EUR.1 is een oorsprongsbescheid dat voor preferentiële doeleinden wordt gebruikt.

Hoe kan ik vaststellen of het product dat ik uitvoer ook de oorsprong EU heeft?

Deze vraag is niet eenvoudig te beantwoorden. U moet in ieder geval op de volgende vragen eerst een antwoorden geven:

  • Gaat het over preferentiële of niet-preferentiële oorsprong?
  • Over welk land of landengroep gaat het?
  • Over welk product gaat het?

Pas als u op deze drie vragen antwoord weet, kunt u vaststellen welke criteria gelden voor het vaststellen van de oorsprong van het betreffende product. Daarna kunt u pas bepalen of het product ook aan deze criteria voldoet.

Maakt het nog wat uit dat ik de goederen ook nog actief veredel?

Met actieve veredeling zorgt u ervoor dat u goederen van buiten de EU in de EU kunt bewerken zonder dat u de douanerechten en andere belastingen bij invoer moet betalen. Het kan zo zijn dat de goederen daarna de oorsprong EU krijgen. Toch mag in de meeste gevallen dan geen preferentieel oorsprongsbewijs worden afgegeven. In de meeste regels die de EU met andere landen heeft afgesproken, is namelijk vastgesteld dat de no-drawback bepaling geldt.

Deze bepaling houdt in dat actieve verdeling – en dus vrijstelling van rechten – niet samengaat met de afgifte van een preferentieel oorsprongsbescheid bij uitvoer. Het is het één of het ander: óf vrijstelling van rechten en geen oorsprong EU kunnen verklaren óf oorsprong EU maar dan geen vrijstelling van rechten.

Hoe weet ik zeker dat ik de regels juist interpreteer?

Oorsprong vereist in veel gevallen expertise. Die expertise kunnen we u bieden. Wellicht is het daarom handig om door ons een quickscan oorsprong uit te laten voeren. Met zo’n quickscan krijgt u inzicht of u het wel allemaal juist doet.

U kunt ook bij de Douane een bindende oorsprongsinlichting (BOI) aanvragen. Meer informatie hierover vindt u in de volgende vragen. Dit is een schriftelijk, bindend antwoord op de vraag wat de oorsprong is van een product. Een BOI is geldig in de gehele Europese Unie gedurende een periode van 3 jaar na afgifte. Ook voor de aanvraag van een BOI adviseren wij u graag.

Moet ik later bij een controle de oorsprong nog aantonen?

Natuurlijk is het niet voldoende dat u zomaar wat stelt. U moet aan de hand van bewijzen – waaronder leveranciersverklaringen – kunnen aantonen dat de goederen ook echt de oorsprong EU hebben. Dus u moet niet alleen van de regels goed op de hoogte zijn, u moet ook de feiten kunnen reproduceren. Wilt u zeker weten dat u niet voor verrassingen komt te staan, dan voeren wij graag een audit voor u uit om vast te stellen of u aan alle voorwaarden voldoet.

Wat is het gevolg als ik ten onrechte een oorsprongsbewijs afgeef?

Als u ten onrechte heeft verklaard dat de goederen een bepaalde oorsprong hebben, dan is dat een strafbaar feit en kunt u een boete krijgen. Hierover kunnen wij u ook nader informeren in het gedeelte boetes en strafrecht . De maximale straf (gevangenisstraf of een geldboete van enkele tienduizenden euro’s) is in ieder geval hoog genoeg om alle nodige maatregelen te nemen om het te voorkomen.

Daarnaast worden de autoriteiten van het land van invoer geïnformeerd, waar de goederen naartoe zijn gegaan. Deze autoriteiten zullen dan waarschijnlijk overgaan tot het heffen van de normale douanerechten in plaats van de lage douanerechten. Dat heeft niet direct gevolgen voor uzelf, maar uw importeur zal er niet blij van worden. Die moet immers meer betalen en zal zich waarschijnlijk wel weer bij u melden. Het is dus beter om dit te voorkomen.

Wilt u zeker weten dat u niet voor verrassingen komt te staan, dan voeren wij graag een audit  voor u uit om vast te stellen of u aan alle voorwaarden voldoet.